W Dzienniku Ustaw (pozycja 875) opublikowano ustawę z dnia 14 maja 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2, która w art. 15 zzzzzz przedłuża termin na przedstawienie raportu o stanie samorządu o 60 dni.

Raporty o stanie gminy, powiatu i województwa wprowadziła do porządku prawnego ustawa z dnia 11 stycznia 2018 r.o zmianie niektórych ustaw w celu zwiększenia udziału obywateli w procesie wybierania, funkcjonowania i kontrolowania niektórych organów publicznych. Miało to na celu zwiększenie udziału obywateli w procesie kontrolowania oraz funkcjonowania niektórych organów publicznych.

Raporty mają być przygotowane do 31 maja każdego roku (z wyjątkiem 2020 r. z uwagi na pandemię koronawirusa) i przedstawiane do zatwierdzania organom stanowiącym na sesji absolutoryjnej.

Raport powinien obejmować podsumowanie działalności organu wykonawczego w roku poprzednim, w szczególności realizację polityki, programów i strategii, uchwał i budżetu obywatelskiego. W debacie nad raportem mogą wziąć udział i zabrać głos także mieszkańcy.

Nieudzielenie wójtowi /burmistrzowi / prezydentowi miasta wotum zaufania w dwóch kolejnych latach daje radzie możliwość przeprowadzenie referendów o odwołanie włodarza gminy.

Podobnie rozwiązania znajdują się w ustawie o samorządzie powiatowym i ustawie o samorządzie województwa. Nieudzielenie zarządowi powiatu lub województwa wotum zaufania w dwóch kolejnych latach oznacza złożenie wniosku o odwołanie zarządu.